2. edycja warsztatów naukowych "Struktura i efektywność polskiego systemu podatkowego"

CASE,  Uczelnia Łazarskiego i Centrum Analiz Ekonomicznych CenEA, przy wsparciu Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Warszawie oraz pod patronatem medialnym dziennika „Rzeczpospolita”, zorganizowały 25 i 26 marca 2019 roku 2. edycję warsztatów podatkowych. Wzięło w nich udział ponad 70 osób.

Spotkania mają przede wszystkim służyć integracji środowiska ekonomistów podatkowych, tak by zrealizować główny cel projektu, którym jest stworzenie opracowania analizującego polski system podatkowy od strony ekonomicznej. Inspiracją tych działań jest brytyjski Mirrlees Review, będący najbardziej kompleksową ekonomiczną analizą krajowego systemu podatkowego.

W tym roku tematem przewodnim dyskusji było opodatkowanie dochodów z pracy, jednak w trakcie dyskusji omówiono też referaty których tematyka oscylowała wokół szeroko pojętych finansów publicznych.

Część panelową z udziałem przedstawicieli administracji państwowej, otworzyła prezentacja na podstawie danych pozyskanych z ZUS oraz indywidulanych danych podatkowych. Połączenie tych dwóch rodzajów danych i prowadzenie badań empirycznych na tak powstałym zbiorze stanowi innowację badawczą i dostarcza nowych możliwości w zakresie analizy.

Późniejsza dyskusja panelowa była wielowątkowa i obejmowała elementy takie jak: kryzys systemu emerytalnego oraz wyzwania ekonomii opartej na platformach. Najważniejsza jednak była wypowiedź dyrektora departamentu podatków dochodowych, który ogłosił prowadzenie prac nad tzw. „testem przedsiębiorcy”. Jego celem jest pozbawienie przywilejów składkowo-podatkowych tych, którzy nie są „prawdziwymi” przedsiębiorcami, tzn. pracują dla jednego zleceniodawcy i nie ponoszą ryzyka gospodarczego. Alternatywą dla wprowadzenia regulacji służących rozróżnianiu zatrudnionych od samozatrudnionych może być ujednolicanie systemu składkowo-podatkowego, co ograniczyłoby zachęty do fikcyjnego samozatrudniania. Przykładowym sposobem na osiągnięcie tego celu mogłaby być koncepcja wprowadzenia jednolitego opodatkowania, którego model, koncepcję oraz obecny stan związany z potencjalnym wdrożeniem zaprezentowano w końcowej części spotkania. Konkluzją tej części wypowiedzi było stwierdzenie, że jedynym elementem brakującym była decyzja polityczna.    

Warsztaty podsumowała krótka dyskusja na temat dalszych działań: w planach już jest trzecie spotkanie z serii, w czwartym kwartale 2019 roku planowane jest seminarium na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, najprawdopodobniej związane z tematyką podatku VAT. Rozważano również włączenie do dyskusji elementów weryfikujących popularne, często błędne, przekonania o podatkach na styku dziedzin prawa i ekonomii.  Inną koncepcją, również brana pod uwagę na etapie planowania spotkania, było przeprowadzenie seminarium na temat rozkładu i przerzucalności obciążeń podatkowych.