Prognozy indeksów bezpieczeństwa finansowego Financial Stress Index oraz Economic Sensitivity Index
Sytuacja gospodarcza kraju kształtowana jest przez dwa czynniki: wrażliwość gospodarczą (ang. economic sensivity) oraz odporność systemu finansowego (ang. financial stress). Pierwszy z nich definiowany jest jako brak zrównoważonego wzrostu gospodarczego oraz brak stabilności finansów publicznych. Drugi zaś określa się jako zakłócenia w normalnym funkcjonowaniu rynków przejawiające się m.in. w dużych zmianach cen aktywów, gwałtownym wzroście ryzyka oraz niepewności dotyczącej wartości aktywów, spadkach płynności oraz nasilonych obawach dotyczących kondycji systemu bankowego.
Autorzy raportu prezentują prognozy wartości dwóch indeksów: Financial Stress Index (FSI) oraz Economic Sensitivity Index (ESI) na lata 2014 i 2015. Prognozowanie wrażliwości gospodarczej oraz odporności systemu finansowego stanowi kontynuację wysiłków na rzecz opracowania syntetycznych indeksów, FSI i ESI, dla dwunastu krajów Europy Środkowo-Wschodniej na okres 2001-2012.
Celem poprzednich etapów projektu było wskazanie kluczowych cech finansowej i gospodarczej wrażliwości poprzez zbadanie korelacji przebiegu finansowych i gospodarczych zakłóceń występujących w krajach regionu w ostatniej dekadzie. Obiecujące wyniki badania skłoniły autorów raportu do kontynuowania wysiłków na rzecz opracowania wskaźników umożliwiających nie tylko przeprowadzenie analizy ex post, ale również opracowywanie prognoz.
Analiza została przygotowana w oparciu o metodę Principal Component Analysis. Wskaźniki uwzględnione w prognozie zostały zbadane pod kątem zmienności zmiennych finansowych oraz makroekonomicznych. W celu opracowania ESI wykorzystano najważniejsze dane makroekonomiczne: odchylenie wzrostu PKB od długoterminowego trendu, stopę inflacji, strukturę długu (relację zagranicznego długu publicznego do całkowitego długu publicznego), rezerwy zagraniczne (jako ich stosunek do PKB) oraz zdetrendowane saldo rachunku bieżącego. W celu oszacowania odporności systemu finansowego analizie poddano dane z sektora finansowego i bankowego. W modelu użyto następujących zmiennych: warunkowej zmienności indeksów giełdowych, płynności na rynku giełdowym, poziomu długoterminowych stóp procentowych (oprocentowania 10 letnich obligacji skarbowych), warunkowej zmienności wartości walut krajowych, spreadu międzybankowej stopy procentowej, długoterminowych zobowiązań finansowych sektora bankowego oraz światowego klimatu gospodarczego (ang. world economic climate, WEO, którego stan jest określany przez IFO Institute).
Wyniki przeprowadzonej analizy pozwalają stwierdzić, że globalny kryzys finansowy w sposób gwałtowny dotknął kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Opracowane wskaźniki stanowią potwierdzenie, że syntetyczny pomiar i monitorowanie rynków finansowych oraz ewolucji stabilności gospodarczej dają pełen obraz wrażliwości systemowej.
Raport został przygotowany przez Macieja Krzaka, Grzegorza Poniatowskiego i Katarzynę Wąsik w ramach projektu: Prognozy indeksów bezpieczeństwa finansowego Financial Stress Index oraz Economic Sensitivity Index. Publikacja możliwa była dzięki dotacji przyznanej przez Bank PEKAO S.A.
