42 miliardy złotych z tytułu VAT nie trafiło do polskiego fiskusa w 2013 roku
Szara strefa w Polsce rozrasta się – wynika z raportu CASE – Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, opublikowanego i przygotowanego na zlecenie Komisji Europejskiej. W zestawieniu z 26. krajami UE*, w których z tytułu VAT do fiskusa nie trafiło łącznie 168 mld Euro, Polska luka jest jedną z największych. W 2013 roku stanowiła ona 26,7 proc. całkowitej wartości zobowiązań, co stawia Polskę na 7. miejscu w rankingu krajów o największym udziale luki w zobowiązaniach z tytułu VAT.
Najlepiej w zestawieniu wypadły Finlandia (4,1 proc.), Holandia (4,2 proc.) i Szwecja (4,3 proc). W dziewięciu krajach UE luka w VAT stanowiła mniej niż 10 proc. wartości zobowiązań. Mediana, czyli wartość dla kraju w połowie stawki, wyniosła 11,3 proc. Jeśli chodzi o kraje Europy Środkowej i Wschodniej, lepiej od Polski radzą sobie: Węgry (gdzie podstawowa stawka VAT wynosi aż 27 proc.), Czechy, Bułgaria i Estonia. Gorzej wypadają natomiast: Słowacja, Litwa, Łotwa i Rumunia.
W przypadku Polski widać niekorzystną tendencję zmian. Począwszy od 2010 roku, kiedy do fiskusa nie trafiło 17 proc. VAT (24 mld PLN), udział luki rośnie.Raport wskazuje również na straty przychodów z tytułu VAT w budżetach poszczególnych krajów, związane ze zredukowanymi stawkami VAT i wykluczeniami z odprowadzania VAT. Jak wynika z raportu, Polska znacząco na tym traci. Udział dochodów w tzw. idealnym VAT (w sytuacji pełnej egzekwowalności VAT i jednej podstawowej stawki) realnie mógłby zwiększyć się o 21,7 punktów procentowych.
Praca pt. „Analiza ilościowa luki w VAT w krajach UE” została przygotowana w ramach projektu pod tym samym tytułem zleconego przez Wydział Podatków i Unii Celnej (DG TAXUD) Komisji Europejskiej. Nad raportem pracowali eksperci CASE: Luca Barbone (lider projektu), Mikhail Bonch-Osmolovsky oraz Grzegorz Poniatowski.
Raport do pobrania: LINK
Komunikat na stronach Komisji Europejskiej: LINK
*Z badanie zostały wyłączone Cypr i Chorwacja z uwagi na brak dostatecznych danych.
